Search results
Historia. Korzenie nacjonalizmu wiążą się z przełomem XV i XVI w., kiedy doszło do upadku średniowiecznego uniwersalizmu, a za sprawą reformacji władcy oparli się na rodzimych elitach, reprezentujących poszczególne państwa i narody.
Pierwsza forma nacjonalizmu pojawiła się w XVIII wieku we Francji, dostrzec go można w hasłach głoszonych przez jakobinów podczas Rewolucji Francuskiej, wówczas przybrał on postać rewolucyjną. Jednak nacjonalizm występujący we współczesnej formie, pojawił się pod koniec XIX wieku.
Historia. Dawny patriotyzm polski, okresu I Rzeczypospolitej, był otwarty na szeroką interpretację „bycia Polakiem”, w myśl „natione Polonus, gente Ruthenus” (tzn. narodowości polskiej, rodu rusińskiego). Etos ten był związany przede wszystkim ze szlachtą Rzeczypospolitej.
Nacjonalizm pierwszej połowy XIX w. wiązał się ścisłe z dążeniami do wyzwolenia narodów podzielonych lub pozostających pod obcą władzą: Niemcy, Polacy, Włosi. Nacjonalizm był związany z nurtem romantycznym: duch poezji np.
W pierwszym przypadku nacjonalizm odwoływał się do narodu jako wspólnoty politycznej, w drugim i trzecim — do narodu jako wspólnoty pochodzenia, języka, obyczaju, kultury itd., a nierzadko także rasy lub „krwi”.
Nacjonalizm staje się niebezpieczny w sytuacji przyjęcia swej skrajnej formy – szowinizmu, kryzysy mogą bowiem prowadzić do otwartej konfrontacji, być zarzewiem nowych wojen. Dzisiejszy nacjonalizm przyjmuje nowe formy oddziaływania.
Nacjonalizm pojawił się w XIX wieku, natomiast patriotyzm sięga czasów starożytnych. Nacjonalizm nakazuje traktować przedstawicieli innych narodów jako wrogów, natomiast patriotyzm nigdy nie stawiał i nie stawia takiego wymogu.
