Search results
napisaliby – 3 os. l. mnogiej. wyszedłem – 1 os. l. pojedynczej. przecinacie – 2 os. l. mnogiej. Czasowniki mogą występować łącznie z zaimkami, ale najczęściej w wypowiedziach opuszczamy zaimek, ponieważ forma czasownika i tak wskazuje nam na konkretną osobę. Wieczorem czytałem dziecku książkę.
Formy gramatyczne. Kiedy już potrafimy rozpoznać czasownik w zdaniu, przychodzi czas na przyswojenie kategorii gramatycznych przez które czasownik się odmienia. Są to odpowiednio: • liczby. pojedyncza (lp), np. piszę, piszesz, pisze, pisała. mnoga (lm), np. piszemy, piszą, pisali. • osoby. w liczbie pojedynczej w liczbie mnogiej.
Formy trybu rozkazującego są stosowane w relacjach nieformalnych do wyrażania poleceń, próśb, rozkazów. Ponieważ takie wypowiedzi są kierowane bezpośrednio do odbiorcy, tryb rozkazujący ma tylko trzy formy: 2. osobę liczby pojedynczej (ty), 1. i 2. osobę liczby mnogiej (my, wy).
W pierwszym pojawia się słowo oddaj, czyli jest to czasownik w drugiej osobie liczby pojedynczej (ty) w trybie rozkazującym. Z kolei w drugim zdaniu czasownik oddać jest bezokolicznikiem . Osobę, do której mówi nadawca, określa słowo masz (ty).
W obu liczbach pojawiają się po trzy osoby: 1, 2, 3. Łatwo je zapamiętać, kojarząc przestrzeń wokół siebie: pierwsza osoba jest najbliższa (ja/my), druga znajduje się tuż obok (ty/wy), a trzecia stoi najdalej (oni/one). Liczba pojedyncza: 1. osoba: (ja) jem; 2. osoba: (ty) jesz; 3. osoba: (on/ona/ono) je; Liczba mnoga: 1. osoba: (my ...
Odmiana czasowników przez rodzaje i liczby. Czasowniki w czasie przeszłym w trzeciej osobie (np. widział) odmieniają się również przez rodzaje: męski, żeński, nijaki, męskoosobowy oraz niemęskoosobowy.
Najczęściej spotykaną w wypowiedziach grupę wyrazów o akcencie innym niż paroksytoniczny stanowią czasowniki w 1. i 2. osobie liczby mnogiej czasu przeszłego. W ich przypadku norma wzorcowa nakazuje akcentowanie trzeciej sylaby od końca (a więc tzw. akcent proparoksytoniczny), np. biegaliśmy, czytaliście, zrobiłyście itp.
